Yapay et konusu büyük bir tartışma konusu. Bir kısım insan, yapay etlerin insan sağlığı için zararlı olacağını savunurken, bir kısım insan da, hem hayvanlara eziyet etmeden, hem de hayvan yetiştirmek için doğayı kirletmeden et yememin en masum ve etik yolunun laboratuvar etleri olacağını savunuyor.
Bu tartışmalar süredursun, ABD’de labortauvarda üretilmiş somon etleri satılmaya başlandı. Bu etin, “çiftlikte büyütülmüş somon“dan farkı ise, etini almak için canlı bir hayvan yetiştirmiyor olmak. Sadece hayvanın yenilebilir eti laboratuvar ortamında büyütülüyor. Böylece eti almak için bir canlıyı öldürmek zorunda da kalmıyorlar. Dolayısıyla bu yöntem vejetaryenler için de bir devrim olabilir.
Portland, Oregon’da bulunan ünlü Kann restoranı, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanan bu laboratuvar ürünü somonu menüsüne ekleyen ilk işletme oldu. Hazirandan itibaren her Perşembe akşamı sınırlı sayıda sunulan bu özel somon, önümüzdeki aydan itibaren her akşam misafirlere açık olacak şekilde planlanıyor. Bu durum, hem restoran dünyası hem de sürdürülebilir gıda teknolojileri için önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Çevre kirliliğine çözüm mü?
Wildtype şirketi tarafından geliştirilen bu sürdürülebilir balık eti, geleneksel balıkçılık yöntemlerinin yol açtığı çevresel etkileri en aza indirmeyi hedefliyor. Biliyorusunuz balık çiftlikleri bulundukları bölgede çok büyük miktarda atık üreterek denizin kirlenmesine sebep oluyor. Aşırı avlanma, deniz kirliliği ve habitat tahribatı gibi sorunlara yenilikçi bir çözüm sunan laboratuvar somonu, gelecekte gıda tedarik zincirinde önemli bir yer edinebilir. Wildtype, önümüzdeki aylarda dört farklı restoranda daha ürününü tanıtmayı ve böylece laboratuvar eti konseptini daha geniş kitlelere ulaştırmayı planlıyor.
Laboratuvar ortamında üretilen somon, hem etik kaygıları azaltıyor hem de deniz ekosistemlerinin korunmasına katkıda bulunuyor. Tüketicilerin bu yeni nesil deniz ürününe nasıl tepki vereceği merakla beklenirken, bu yeniliğin diğer laboratuvar et ürünlerinin de restoran menülerinde daha sık yer almasının önünü açabileceği düşünülüyor. Ancak elbette laboratuvar etlerinin, yani bir nevi “eti ağaçta meyve gibi yetiştirmenin” insan sağlığına uzun vadede olumsuz etkileri olabileceği endişelerini dile getirenler de az değil ve bu tartışma önümüzdeki yıllar içinde çok toz kaldıracak gibi görünüyor.
